Basit yaşam ve çocuk sözcükleri yan yana kullanıldığında pek bir garip geliyor kulağa farkındayım çünkü çocuğu olan herkesin çok iyi bildiği üzere çocuklarla yaşam her zaman karmaşıktır, en azından bir noktaya kadar. Artan çamaşırlardan tutun banyo sürecine, yemekten alışverişe, arabayla spora, baleye, doğum günlerine götürmekten ağlama krizlerine kadar çocuk demek hayatın bir tık daha zorlaşması ve karmaşıklaşması demek aslında.
Tüm bu gerçekleri görmezden gelerek şimdi sizlere “çocuklarla ultra basit ve sade bir yaşam mümkün” diyemem fakat şunu diyebilirim: “kaç tane çocuğunuz olursa olsun ve çocuklarınız kaç yaşlarında olursa olsun hayatınızı basitleştirmenin pek çok yolu var” Hatta, dedim gitti bile.
İlk olarak beni ele alalım. Hayatımı ilk kez basitleştirmeye başladığım dönem, iki çocuğumun da sorun çıkarma konusunda zirvede oldukları yaşlara tekabül ediyor. Biri 2 diğeri 7 yaşında iki küçük çocukla hayatımı geçirirken ne oldu da artık yaşantımı basitleştirmeliyim dedim merak ediyorsanız, hikayenin tamamını Basit ve Mutlu Yaşam kitabımda okuyabilirsiniz. Burada asıl vurgulamak istediğim nokta şu; ne kadar çelişkili gelirse gelsin, hayatımızı basitleştirmeye en çok ihtiyaç duyduğumuz zamanlar aslında çocuk sahibi olduktan sonraki zamanlar.
Çocuktan önce basit yaşamak nispeten daha kolay. Sade bir yaşam, derli toplu evler, aksamayan rutinler, saati saatine yapılan programlar vs. çocuksuz bir hayat için gayet normal şeyler. Fakat asıl iş çocuklardan sonra da hayatın karmaşasında kendimizi kaybetmeden hakkıyla yaşayabilmekte. İşte bunun için basit yaşam önemli.
Çocuklu hayatı sadeleştirmek
Ebeveynlikte zamanımızın çoğu yoğun programlar, oyuncak yığınları, bitmek bilmeyen ihtiyaç listeleri ve sürekli bir meşguliyet içinde geçiyor. Bunlar normal. Peki tüm bunların içinde çocuklu bir yaşamda sadeleşmek mümkün mü? Daha az eşya, daha az koşturma, daha az uyarıcı ile daha huzurlu, daha anlamlı ve güçlü bağların kurulabildiği bir yaşam sürebilir miyiz?
Çocukla Basit Yaşam
Bu yazıda çocuklu bir hayatta basit yaşamın nasıl uygulanabileceği ve bunun aile hayatına (dolayısıyla sizin de hayatınıza) nasıl katkı sağlayacağı üzerine bazı temel noktalara değineceğim.
1. Çocuklarla sadeleşmek neden önemli?
Günümüzde çocuklar sürekli uyaranlarla dolu bir dünyada büyüyor. Her şey çok fazla. Çok fazla oyuncak, çok fazla aktivite, çok fazla seçenek var. Tüm bu uyaranlar doğal olarak çocuğun odaklanmasını, yaratıcılığını ve iç huzurunu olumsuz etkileyebilir. Basit bir yaşam, çocuğun iç dünyasını zenginleştirir, hayal gücünü geliştirir ve bağımsızlığını destekler çünkü çocuk tüm bunlar için yeterli alana sahip olur. Aynı zamanda, bu durum, ebeveynler olarak bizler için de daha az stres ve daha kaliteli zaman anlamına gelir.
2. Az Ama Değerli Oyuncak Seçimi
Lafı hiç dolandırmadan direkt konuya gireceğim; çocuklu hayatı sadeleştirmenin en etkili yolu oyuncakları azaltmaktır. Şimdi hemen “Ama oyuncaklar çocukların hayal gücünü geliştirir” dediğinizi duyar gibiyim. Hayır! Çocukların hayal gücünü oyuncaklar değil oyun oynamak geliştirir. Oyuncak sadece bir araçtır ve aşırıya kaçıldığında bırakın hayal gücünü geliştirmeyi çocuğun yaratıcılığını yok edebilir.
Oyun terapistleri, bir çocuğun gelişimi için çok fazla oyuncağa değil, hayal gücünü çalıştıracak ve yaratıcı düşünmesini sağlayacak birkaç temel oyuncağa ihtiyacı olduğunu söylüyor. Fazla değil yeteri kadar oyuncak, çocuğun mevcut oyuncaklarını daha yaratıcı kullanmasını sağlar. Üstelik elindekilerin kıymetini bilir ve asıl önemli olanın oyuncağa sahip olmanın değil oyunun kendisi olduğunu kavrar. Peki neler yapabiliriz? İşte uygulanabilecek birkaç yöntem:
• Seçerek azaltın: İlk olarak kullanılmayan, bozulmuş veya çocuğun ilgisini çekmeyen oyuncakları ayırın. Bu kategorideki oyuncaklar zaten çocuğunuz için de fazlalık.
• Dönüşümlü sistem kurun: İkinci olarak hali hazırda oynadığı oyuncakların bir kısmını kaldırıp belli aralıklarla değiştirerek çocuğun ilgisini taze tutabilirsiniz. Her şey aynı anda önünde ve fazlaysa çocuğun dikkati dağılabilir. Böyle bir durumda sevdiği oyuncaklarla bile hakkıyla oynayamaz.
• Açık uçlu oyuncaklara yönelin: Üçüncü nokta ise oyuncak seçimiyle ilgili. Ahşap bloklar, LEGO setleri, kuklalar gibi çocuğun farklı şekillerde kullanabileceği oyuncaklar çocuğun yaratıcılığını destekler ve sadeleşmeye yardımcı olur. Bu tarz oyuncak seçimleriyle çocuğunuza yaratıcılığını geliştirmesi için alan açmış olursunuz.
• Kaliteli ve dayanıklı oyuncaklara yönelin: Sayıca az ama uzun ömürlü, eğitici ve kaliteli oyuncaklar çocuğun hem fiziksel hem de zihinsel gelişimine katkı sağlar. Nicelik değil niteliğe önem verin. Kullanılmayan, kalitesiz, bir sürü ıvır zıvır oyuncak yerine az ama öz olanları tercih edin.
3. Programı Sadeleştirmek: Az Aktivite, Çok Bağlantı
Çocukla basit yaşam için en sık değindiğim bir diğer husus aktiviteler. Malum biz ebeveynler çocukların her anını ne kadar çok aktiviteyle doldurursak o kadar iyi olacağını düşünüyoruz. Onları boş bırakmak, hele hele aktivitesiz bırakmak korkulu rüyamız. Tabii böyle olunca sadece çocuklarımızı değil kendimizi de sıkıştırmış oluyoruz.
İşin aslı şu ki, çocukların günlerini sürekli bir aktivite programı ile doldurmak, gelişimlerine çoğu zaman katkı sağlamaz. Aksine serbest oyun oynamalarına, doğayla zaman geçirmelerine ve arada sırada sıkılmalarına izin vermek onların hayal gücünü besler. O zaman bu konuda neler yapılabilir, onlara bakalım:
• Her gün yapılandırılmış bir etkinlik olmak zorunda değil: Çocuğun kendi oyunlarını kurmasına izin vermek, problem çözme ve özgüven gelişimi için çok önemli. Yetişkin olduklarında kendilerine güvenmeleri ve karşılaştıkları sorunlarla baş edebilme becerilerini geliştirmeleri için çocuklarımıza, çocukken inisiyatif ve sorumluluk almaları konusunda alan açmamız, izin vermemiz gerekir.
• Doğada vakit geçirin: Açık havada geçirilen zaman hem çocuk hem de ebeveyn için ruhsal dengeyi sağlar. Günümüzde çoğumuzun hayatı klimatize edilmiş (yapay yolla iklimlendirilmiş) kapalı ortamlarda geçiyor maalesef. Alışveriş merkezleri pek çok aile için ortak zaman geçirme alanları olmuş durumda. Böylesi bir yaşam tarzı hem çocuğun hem ebeveynlerin ruhsal dengesi için zararlı. Mutlaka açık alanlarda, doğal ortamlarda zaman geçirin.
• Aile rutininizi sadeleştirin: Yemek saatleri, uyku düzeni ve ekran süresi gibi konularda net ama esnek kurallar belirleyerek gereksiz çatışmaları azaltabilirsiniz. Ben rutinlerin öneminden her zaman bahsediyorum. Kişisel rutinlerimiz dışında aile rutinlerimiz de önemli. Bu noktada da net olmak hem çocuğun hem de ebeveynin yaşantısını basitleştirecek önemli bir adım.
4. Eşyaları Azaltarak Alan Açmak
Eşyaları sadeleştirmeden basit yaşam elbette olmaz. Çocuğun çevresindeki fazla eşya, hem dikkatini dağıtır hem de ev içinde sürekli bir dağınıklık hissi yaratır. Çocuklarla basit yaşamın en etkili adımlarından biri, çocuğun odası başta olmak üzere evin genelinde ihtiyaca yönelik ve işlevsel eşyalarla bir düzen oluşturmak.
• Giysi sadeleşmesi: Tıka basa dolu gardıroplar çocukları mutlu etmez, bilakis onların gerçekten mutlu olma potansiyellerini ellerinden alır çünkü bir şeye sahip olmanın verdiği haz her zaman geçicidir. Ayrıca karar yorgunluğu hem sizi hem de çocuğunuzu etkileyebilir. Çocuğunuzun gardırobundaki kıyafetlerini sezona uygun, kolay kombinlenebilir ve yeterli sayıda tutarak hem dolap düzenini hem de sabah hazırlık sürecini kolaylaştırabilirsiniz.
• Gereksiz eşyaları bağışlayın: Kullanmadığınız çocuk eşyalarını, oyuncakları ve kıyafetleri bağışlayarak hem başkalarına destek olabilir hem de çocuğunuza paylaşma kültürünü aşılayabilirsiniz. Basit yaşama felsefesini benimsetmek adına bu çok faydalı bir eylemdir.
5. Dijital Dünyayı Sadeleştirmek
Günümüzde çocuklar, ekranlarla çok erken yaşta tanışıyor. Eskiden sadece televizyon vardı ama artık cep telefonları, tabletler hayatımızın her alanında. Yemek yerken, otururken, oyun oynarken, ders çalışırken ekranlarla iç içeyiz. Tam da bu yüzden dijital sadeleşme, çocuğun gelişimi için büyük önem taşıyor.
• Ekran süresini sınırlayın: Bu madde gerçekten en önemlisi. Doğru sınırlar çocukların kendilerini güvende hissetmelerini sağlar. Ekran konusunda da belirli bir süre belirleyerek çocuklarınızın hareketli ve sosyal olmalarını destekleyebilirsiniz. Gerekli sınırı belirledikten sonra, çocuğunuzla beraber kısıtlanan ekran süresi içinde yapılacak alternatifler bulun. Doğada zaman geçirebilir, kitap okuyabilir, oyun oynayabilir, resim, müzik, sporla ilgilenebilir.
• Kaliteli içerik seçimi yapın: Sosyal medya kocaman bir okyanus gibi. İçinde zararlı içerikler de var, kaliteli içerikler de. Rastgele videolar yerine, eğitici ve yaşına uygun içerikleri tercih ederek çocuğunuzun bilinçli medya tüketmesini sağlayabilirsiniz.
6. Basit Yaşam, Güçlü Bağlar
Sadeleşmek sadece fiziksel eşyaları azaltmakla ilgili değil; aynı zamanda zihinsel yükü de hafifletmekle ilgilidir. Çocuklarla sade bir yaşam, daha az stresli, daha güçlü bağların kurulduğu ve daha anlamlı anlar yaratmanıza yardımcı olur.
Sonuç olarak, çocuklarla sadeleşmek imkansız değil. Bunu birebir yaşamış bir insanım ve hayatımı çocuklarla basitleştirdim. Böylesi bir yaşam herkes için faydalı. Daha az eşya, daha az uyarıcı ve daha az koşuşturma ile çocuğunuzun hayal gücünü, keşfetme isteğini ve bağımsızlığını destekleyebilirsiniz.
Unutmayın, çocuklar pahalı oyuncaklarla değil, onlarla vakit geçiren ebeveynleriyle mutlu olurlar.
Siz çocuklarınızla sade bir yaşam için hangi adımları atabilirsiniz?
Yorumlarda paylaşın!
Comments